Gretha Leijden van Amstel
1903 - 1981 (77 jaar)
-
Naam Gretha Leijden van Amstel Geboorte 6 nov 1903 Amsterdam, , Noord-Holland, Netherlands 
Geslacht Vrouwelijk Naam Greet van Amstel Naam Gretha Boers-Leijden van Amstel Beroep Beeldhouwer Overlijden 4 jan 1981 Amsterdam, , Noord-Holland, Netherlands Persoon-ID I1041542251 DoeVos Laatst gewijzigd op 27 mrt 2024
Vader Meijer Leijden van Amstel, geb. 4 feb 1866, Amsterdam, , Noord-Holland, Netherlands ovl. 2 apr 1943, Sobibór, , Chelm, Poland (Leeftijd 77 jaar) Moeder Femmetje Abas, geb. 12 jul 1868, Amsterdam, , Noord-Holland, Netherlands ovl. 26 okt 1940, Amsterdam, , Noord-Holland, Netherlands (Leeftijd 72 jaar) Huwelijk 13 feb 1889 Amsterdam, , Noord-Holland, Netherlands Gezins-ID F1365446575 Gezinsblad | Familiekaart
Gezin 1 Lodewijk Lopes Cardozo, geb. 5 nov 1892, Amsterdam, , Noord-Holland, Netherlands ovl. 8 apr 1944, Auschwitz-Katowice, , , Poland (Leeftijd 51 jaar) Huwelijk 26 okt 1938 Amsterdam, , Noord-Holland, Netherlands Kinderen 1. Paul Lopes Cardozo, geb. 24 aug 1922, Den Haag, , Zuid-Holland, Netherlands ovl. 1 okt 2000 (Leeftijd 78 jaar)2. Matthieu Lopes Cardozo, geb. 15 dec 1923, Amsterdam, , Noord-Holland, Netherlands ovl. 6 mei 1945, Duitsland (Leeftijd 21 jaar)3. Rita Lopes Cardozo, geb. 25 dec 1924, Amsterdam, , Noord-Holland, Netherlands ovl. 31 aug 1944, Auschwitz-Katowice, , , Poland (Leeftijd 19 jaar)(Levens)Verhalen 
Ricardo: Het huis en ik
... Alle deuren op de vier verdiepingen van het huis waren kapotgetrapt. Dat was gebeurd bij de inval, zomer 1944, toen de onderduikers Greet van Amstel met haar man Lo Lopes Cardozo en hun dochter Sonja waren opgepakt. Jantje had daarvoor in de gevangenis gezeten, zijn gezondheid had zwaar geleden. Greet kwam terug uit Auschwitz, alleen ...
... Greet, die voor de oorlog tot de radencommunisten had behoord, kwam vaak bij Jantje en Toelie; ze zaten uren, of dagen lang te praten en te roken. Ik beleefde toen voor het eerst en van heel dichtbij die sfeer, waarin niets werd gevraagd, alleen gepraat over de jaren voor de oorlog. Niemand kon het aan, de herinnering was nog te dichtbij, en er waren nog geen riaggs... Waarvan die mensen toen leefden, weet ik niet. Na enige tijd trouwde Greet van Amstel met de schilder Willy Boers; ze woonden aan het 's Gravenhekje. In 1965 verschenen haar teksten en gedichten over Auschwitz "Verboden te leven". De verwerking, die aanvankelijk uitgesteld was, diende zich aan. Ze kon eindelijk iets van haar ervaringen onder woorden brengen. Ze werd mensenschuw en verbitterd, naarmate de kamptijd verder van haar af kwam te liggen ...Gezins-ID F1365446714 Gezinsblad | Familiekaart Laatst gewijzigd op 26 mrt 2024
Gezin 2 Willy Herman Friederich Boers, geb. 13 okt 1905, Amsterdam, , Noord-Holland, Netherlands ovl. 13 mei 1978, Amsterdam, , Noord-Holland, Netherlands (Leeftijd 72 jaar) Huwelijk 1954 Foto's 
Greetje van Amstel met haar tweede man de kunstschilder Willy Boers, 1977 Gezins-ID F1365446713 Gezinsblad | Familiekaart Laatst gewijzigd op 25 mrt 2024
-
Gebeurteniskaart 
Geboorte - 6 nov 1903 - Amsterdam, , Noord-Holland, Netherlands 
Huwelijk - 26 okt 1938 - Amsterdam, , Noord-Holland, Netherlands Overlijden - 4 jan 1981 - Amsterdam, , Noord-Holland, Netherlands = Link naar Google Earth Pin Legenda 
: Adres
: Locatie
: Stad/Dorp
: Gemeente/Graafschap
: Staat/Provincie
: Land
: Nog niet ingesteld
-
(Levens)Verhalen 
Greet van Amstel
Greet van Amstel. (2023, juli 18). Wikipedia, de vrije encyclopedie. Opgehaald 16:38, maart 27, 2024 van https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Greet_van_Amstel&oldid=64729023.
-
Aantekeningen - Greet van Amstel, zo liet ze zich noemen, werd geboren op 6 november 1903 te Amsterdam.
Van 1920-1922 verbleef ze met Lodewijk (Lo) Lopes Cardozo, haar eerste man, te Berlijn. Hier kwam ze voor het eerst met moderne kunst in aanraking. In 1923 teruggekeerd naar Amstedam werd zij leerlinge van het Insituut voor Kunstnijverheidsonderwijs, waar ze werkte onder de beeldhouwer Berend Jordens en later ook in het atelier van John Raedecker.
In 1930 werd ze lid van De Onafhankelijken. Haar beeldhouwwerken worden beoordeeld als expressief-figuratief naar bewogen absract. Van haar vooroorlogse werk is niets overgebleven: in hun blinde haat vernielden de Duitsers alle beeldhouwwerken !
Al jong was ze bij de politiek betrokken; anti-fascistisch en ze voelde zich ook verbonden met anarchistische jeugdbewegingen. Geen wonder, dat ze na 1940 in een van de eerste verzetsgroepen actief was: de groep rond Henk Seevliet, die later in het kamp Amersfoort gefusilleerd is.
Waarsschijnlijk door verraad wordt ze in februari 1943 gearresteerd door de Duitsers en na een gevangenschap in Scheveningen, via Westerbork met man en dochter Sonja (Rita) op transport gesteld naar het beruchte concentratiekamp Auschwitz in begin april 1944. Bij de selectie ziet ze haar man voor het laatst; hij word vergast op 8 april. Heeft Greet toen ook geweten, dat een zus en twee broers met hun echtgenoten plus enkele tientallen andere familieleden van juli 1942 tot november 1943 hier al de dood gevonden hadden?
Ze maakt daar tien verschrikkelijke maanden door, die ze zelf later beschrijft in haar bundel "Verboden te leven" en in een artikel: "Auschwitz, waar de rails ophielden". Zij moet aanzien, hoe haar negentien-jarige dochter op 31 augustus weggevoerd wordt naar de gaskamers. Ze blijft wonderbaarlijk in leven. Als eind januari 1945 de Russen het kamp naderden, worden de meeste gevangenen afgevoerd naar andere kampen (dodenmarsen), en anderen blijven achter waaronder ook Greet van Amstel. Op sinistere wijze ontkomt ze aan de massaliquidatie, die de SS op het laatst moment nog uitvoert.
Door Russische soldaten wordt ze gered. Een lange reis volgt: via Odessa in Rusland en Marseille komt ze in juni 1945 weer in Amsterdam aan. Ze weet dan waarschijnlijk nog niet, dat haar zoon Matthieu de vorrige maand ergens in Duitsland is omgekomen. Alleen met haar zoon Paul overleeft ze de oorlog.
Ze gaat weer beeldhouwen: haar kampervaringen drukt ze in beelden van steen uit. Maar dat gaat steeds moeilijker door een ernstige rugbeschadiging, die haar in Auschwitz was toegebracht. Gestimuleerd door de kunstenaar Willy Boers met wie ze in 1954 trouwt, gaat ze later ook schilderen (abstracte composities).
In 1957 begint ze te schrijven en te dichten (zie bronvermelding). In 1958 voltooit ze het lange gedicht: "En er viel geen duisternis op de aarde". Ze doet mee aan exposities waar ze onder andere in 1971 haar gemengde schildertechnieken tentoonstelt. In 1973 word ze lid van de Amsterdamse Kunstenaars Werkgroep.
Ook de politiek liet ze niet los. Nog in 1972, ze was toen bijna 70 jaar, sprak ze in een hoorzitting van de tweede kamer over de "Drie van Breda" (beruchte oorlogsmisdadigers).
https://www.kunstveiling.nl/kunstenaar/gretha-leijden-van-amstel/236cokNzW8IgyiAcyAkaAI
https://nl.wikipedia.org/wiki/Greet_van_Amstel
- Greet van Amstel, zo liet ze zich noemen, werd geboren op 6 november 1903 te Amsterdam.